LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASININ 100. YILINA ARMAĞAN

107 LOZAN’A KADAR GÖÇ VE LOZAN ANTLAŞMASI SONRASINDA MÜBADELE UYGULAMASI Tülay ÂLİM BARAN* Beşeri coğrafya açısından göç kavramı mekânsal değişiklik, demografi açısından göçenlerin sayısal durumu, iktisat açısından üretim faktörünün bir ülkeden bir başkasına geçişi, sosyal psikoloji açısından grup ve toplum üzerinde yaratılan etki, sosyoloji için sosyal hareketlilik, nedenler ve sonuçlar olarak özetlenebilir.1 1924 yılında Roma’da toplanan Göçler Kongresi’nde Göçmen deyimi; “İş bulmak amacıyla kendi öz memleketlerini terk edenler ile buna eşlik eden ya da yanına gelen kimse “olarak tanımlanmıştır. 1932 yılında Cenevre’de toplanan kongrede ise, süre bakımından “Geçici” ve “Sürekli” göçmen ayrımı yapılmıştır. Birleşmiş Milletler Nüfus Komisyonu da turistler, bir yıldan az süreyle geziye çıkanlar, geçici göçmenler, sürekli göçmenler, sığınanlar ve mübadiller ayrımını yapmıştır. 2İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ise “Sürgünler”, “Anlaşmalara Tabi Göçmenler”, “Milletlerarası Muhacirler”, “Tahliye Olunanlar”, ”Milli Muhacirler”, “Mülteciler”, “Siyasi Mülteciler”, “Geri Gelenler”, “Yurtsuzlar” gibi değişik kavramlar ortaya çıkmıştır.3 * Prof. Dr. Yeditepe Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü 1 Hüseyin Arslan,16.yy. Osmanlı Toplumunda Yönetim, Nüfus, İskân, Göç ve Sürgün, İstanbul 2001, s. 150151. 2 Cevat Geray, “Türkiye’de Göçmen Hareketleri ve Göçmenlerin Yerleştirilmesi”, Amme İdaresi Dergisi, 3/4 (1970), s. 9. 3 Ahmet Cevat Eren, Türkiye’de Göç ve Göçmen Meseleleri, İstanbul 1966, s. 11.

RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1