143 LOZAN ANTLAŞMASI BAĞLAMINDA TÜRK DIŞ POLİTİKASI VE GÜVENLİK POLİTİKASI devletini hem de vatanını kaybetmesi hedeflenmiştir. Fakat Anadolu’da Milli Mücadele’nin güç kazanması Sevr Antlaşması’nın uygulanmasını imkânsız hale getirmiştir. Ankara Hükümeti Sevr Antlaşması’nı kabul etmemiş ve imzalanmasına büyük tepki göstermiştir. Bunun üzerine İngiltere Sevr Antlaşması’nı Ankara Hükümeti’ne kabul ettirmek için Yunanistan’ı kullanmaya çalışmıştır.15 15 Mayıs 1919’da Yunanlıların İzmir’i işgali ve Mustafa Kemal Paşa’nın Anadolu’ya ayak basmasıyla hemen hemen eş zamanlı olarak başlayan Milli Mücadele’nin örgütlenme safhası içinde, kongreler sürecinde ortaya çıkan bütünlüklü bir vatan oluşturma düşüncesi, bu aşamada yürütülecek olan dış politikanın da ana hatlarını belirlemiştir. Tam bağımsız, milli bir devletin kurulmasını amaçlayan ilkeler bütününün, doğal olarak aynı yaklaşımla Batılı devletler karşısında da sürdürülmesi gerekiyordu. Batılı işgalci devletlerin Türkiye ile ilgili politikaları ise, Milli Mücadele’nin temel diyalektiğini oluşturmaktaydı. 1921 yılı, Milli Mücadelede Batılı devletlerle de siyasi ilişkilerin kurulmaya başladığı bir yıl olmuştur. Bu meyanda ilk girişim, tam bağımsızlığın gerçekleştirilmesi için temel ilkelerden biri olan kapitülasyonların kayıtsız şartsız kaldırılması koşuluyla Amerika ile siyasi ilişki kurmak olmak olmuştur. TBMM Hükümeti bunu gerçekleştirmek için hariciye vekâletine tam yetki vermiştir. 23 Nisan 1920’de kurulan yeni Türk Devleti dış politikasında üç amacı gerçekleştirmeye yönelmişti. Osmanlı Devleti’nin uluslararası varlığının silinmesi ve onun yerine tek Türk varlığı olarak yeni devletin geçmesi, Misak-ı Milli hedeflerine uygun olarak ülkenin işgalden temizlenmesi için mümkün olduğu oranda dış destek sağlanması, zaferden sonra barışın imzalanarak Türkiye’nin uluslararası alanda varlığını sürdürmesi. Bu amaca yönelik olarak yeni Türk Devleti askeri ve siyasi olarak Sovyetler Birliği ile “İşbirliği ve Denge Politikası” uygulamıştır. Ermenilerle yapılan 3 Aralık 1920 Gümrü Barışı, I. İnönü Savaşı sonrasında TBMM’nin Londra Konferansına çağırılması, 16 Mart 1921’de Sovyetler Birliği ile 15 Çağdaş Yüksel, “Lozan Antlaşması ve Antlaşma İmzalandıktan Sonra İngiltere Avam Kamarasında Antlaşma Hakkında Yapılan Oturum Üzerine Bir Değerlendirme”, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Dergisi / Journal of Atatürk and the History of Turkish Republic Sayı: 8, 2021/Kış, s. 243-264.
RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1