179 LOZAN KONFERANSI’NIN İÇ POLİTİKAYA YANSIMASI: RAUF BEY-İSMET PAŞA ÇEKİŞMESİ Mustafa Kemal Paşa’ya katılmak için Amasya’ya gittiler. 21-22 Haziran 1919’da yayımlanan Amasya Genelgesi’nde Mustafa Kemal Paşa, Ali Fuat Paşa ve Refet Bey’den başka Rauf Bey’in de imzası vardı.4 Daha sonra Rauf Bey, Mustafa Kemal Paşa ile birlikte Sivas üzerinden Erzurum’a giderek, buradaki kongreye katıldı. Kongre sonunda oluşturulan Heyet-i Temsiliye başkanlığına Mustafa Kemal Paşa, başkan vekilliğine de Rauf Bey de getirildi. Daha sonra Rauf Bey, Heyet-i Temsiliye üyeleri ile birlikte millî kongreye katılmak üzere Sivas’a gitti. Sivas Kongresi sonrasında ise Mustafa Kemal Paşa Ankara’ya giderken, Rauf Bey Mebusan Meclisi’nin çalışmalarına katılmak için İstanbul’a ulaştı. İsmet Paşa ise o tarihlerde İstanbul’daki görevine devam ediyordu. Rauf Bey’in İstanbul’daki kısa süren mebusluğu döneminde İsmet Paşa ile görüşmesi ihtimal dâhilindeydi. Ama hem Anadolu’da hem de İstanbul’da olan bitenle ikisi de yakından ilgileniyordu. İstanbul’un işgal edilmesinin ardından İsmet Paşa, pek çok subay, aydın ve bürokrat gibi Ankara’ya geçti.5 İsmet Paşa’nın Ankara’ya geçtiği günlerde Rauf Bey, Malta’da esir hayatı yaşıyordu. Rauf Bey’in esaret günleri yaşadığı günlerde İsmet Paşa, Birinci TBMM için yapılan seçimlerde Edirne Mebusu seçildi,6 kısa bir süre sonra da Anadolu’da kurulan ilk hükümette Genelkurmay Başkanı olarak görev aldı.7 Orduların yeniden düzenlenip İsmet Paşa’nın Batı Cephesi Komutanı olduğu ve İnönü zaferlerinin kazanıldığı sıralarda Rauf Bey’in Malta’daki sürgün günleri devam ediyordu. Türk ordusunun Sakarya zaferinin kazanması Anadolu’daki pek dengenin değişmesine yol açtı. Bu arada Erzurum’da esir tutulan İngiliz Albay Rawlinson ile değiş tokuş edilen Rauf Bey de 13 Kasım 1921’de Ankara’ya geldi ve Sivas Mebusu olarak TBMM’ye katıldı.8 Böylece Rauf Bey ile İsmet Paşa TBMM’de aynı çatı altında çalışmaya başladı ama İsmet Paşa genelde cephedeydi. 4 Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, I. Cilt, 9.Baskı, Türk Devrim Tarihi Enstitüsü Yayımları, Ankara 1969, s. 31-34. 5 İsmet Paşa ve beraberindeki kafile 8 Nisan 1920’de Ankara’ya ulaşmıştı. İnönü, a.g.e., s. 188 6 İnönü, a.g.e., s. 191. 7 İnönü, a.g.e., s. 192. 8 Alkan, a.g.e., s. 615.
RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1