20 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN VE LOZAN’IN 100. YILINA ARMAĞAN dan da bazı yerler aynen teklif edilmiştir. Ancak tartışmaları icap ettiren bazı hususlar vardır. Bugün de o noktalar üzerinde görüşülüyor. Lâkin benim gördüğüme göre, onların tekliflerini kabul etsek bile yine bizim lehimizedir. Bu adamlar asıl o konferansı bunun cevabına erteliyor. Burada ortaya çıkan eğilim onun neticesinde bunu erteleyelimden ibarettir. Onlardaki eğilim de onun neticesinde bunu erteliyor. Yani biz bu cevabı erteledikçe onlar o konferansı erteleyecekler ve ben bunu göndermeye ve yazmaya mecbur oldum. Hükümetçe verilecek cevap, konferansa olur verileceğine dair cevap gönderilmek üzeredir. Ve dolayısıyla, ben zannederim ki, bunu hiç tartışmaya lüzum yoktur. Buna derhal cevap vermek lazımdır.”12 5 Ekim günü en problemli konu olan Karaağaç İstasyonu’nun Türkiye’ye bırakılıp bırakılamayacağı ve Doğu Trakya’nın Türkiye’ye teslim tarihi tartışıldı. Harrington, Meriç ırmağına dek bütün Doğu Trakya’nın Yunan ordusundan arınmasını kabul ediyor, ancak buranın barış antlaşması imzalanıncaya dek müttefik ordularının işgalleri altında kalması için diretiyordu. İsmet Paşa da Yunan ordusunca boşaltılan Doğu Trakya’nın hemen Türk ordularına bırakılmasında direniyordu. İsmet Paşa’nın direterek istediği yerler arasında 29 Eylül tarihli Türk notasında sözü geçen Edirne kenti ile Meriç’in güneyindeki tabyalar çizgisi, sonra da, bu yöredeki Karaağaç köyü, demiryolu istasyonu bulunuyordu. İsmet Paşa da konferansın ilk günlerine ilişkin durum değerlendirmesini gazetecilere yaparken şunları söylemiştir: “Konferans, Trakya’nın boşaltılması ve ulusal hükümete bırakılması temeli üzerinde toplanmıştır. Bu temeli açıkça söylediğimde, Trakya’yı Yunanlılardan boşalttırdıktan sonra, teslim yanlısı olmadıklarını gördüm. Koşullarımı bildirdim. Bunları Charpy ile Mombelli kabul etti. Biz, verilen söze güvenerek harekâtı durdurduk. Bugün, üç gündür İngilizlerin cevabını bekliyorum. Biz, harekâtımızı durdurduğumuz halde Yunanlıların hazırlıklarını görüyoruz. Umarım ki barışsever davranışımız değerlendirilir de istemlerimiz yerine getirilir. Biz, İzmir’e girdiğimizde orada birikmiş yüzbinlerce Yunanlı halk vardı. Bunlar, Anadolu köylerini, kasabalarını yakıp 12 Atatürk’ün Bütün Eserleri, Cilt 13, s. 378.
RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1