LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASININ 100. YILINA ARMAĞAN

42 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN VE LOZAN’IN 100. YILINA ARMAĞAN niz Filosu Başkomutanı Amiral Calthrope’u mütareke görüşmelerinde bulunmakla görevlendirdi. Görüşmeler Limni Adasının Mondros limanında bulunan Agamemnon zırhlısında yapıldı ve Türk Heyetine Rauf Orbay Başkanlık etti. İngilizlerin mütareke koşulları ağırdı. Çanakkale ve İstanbul boğazları açılacak, Boğazlardaki istihkâmlar İtilaf devletleri tarafından işgal edilecekti. Sınırların korunması ve asayiş ihtiyaçları dışındaki askerler terhis edilecekti. Bütün Osmanlı savaş gemileri enterne edilecekti. Önemli stratejik noktalar İtilaf devletleri tarafından işgal edilecekti. Ermenilerin bulunduğu vilayetlerde karışıklık çıkarsa bu vilayetler işgal edilecekti. Mütareke 30 Ekim 1918 tarihinde imzalandı. Calthrope Rauf Beye bazı sözlü vaatlerde bulunmuştu. Örneğin İstanbul hiçbir zaman işgal edilmeyecekti. Ama bu vaatler yerine getirilmedi. O sıralarda İstanbul’da Harbiye Nezareti Müsteşarlığına atanan İsmet Paşa mütarekede son derecede zararlı sonuçlar verebilecek maddeler bulunduğunu söylüyor. Daha savaş sona ermeden İtilaf devletleri arasında Osmanlı devletini paylaşma antlaşmaları yapılmıştı. 16 Mayıs 1916’da imzalanan Syke-Picot antlaşmasına göre Fransa, Suriye, Lübnan, Adana civarını ve Musul’u alacaktı. İngiltere Ürdün, Irak ve Filistin’e sahip olacaktı. Osmanlı devletinin geri kalan kısımlarında bir Arap devleti kurulması öngörülüyordu. Picot’nun görüştüğü Bogos Nubar Paşa’yla Adana civarında Türklerle savaşmak üzere bir Ermeni lejyonu kurulması kararlaştırılmıştı Bu birlik, ileride kurulması öngörülen Ermeni devletinin çekirdeğini oluşturacaktı. Savaş bittikten sonra 1919 yılında Paris’te galip devletlerin liderlerinin katılımıyla bir zirve toplantısı düzenlendi ve savaştan sonra imzalanacak antlaşmalarla ilgili önemli kararlar alındı. ABD Başkanı Wilson, İngiltere Başbakanı Lloyd George ve Fransa Başbakanı Clemenceau’nun katılımıyla yapılan toplantıda Yunanistan’ın İzmir ve civarını işgal etmesi kararlaştırıldı. Lloyd George bu kararı Venizelos’a bildirdi. İzmir’in işgali bu karar üzerine 15 Mayıs günü gerçekleştirildi.17 Haziran’da Osmanlı İmparatorluğu’yla imzalanacak Antlaşmanın esasları belirlendi. Sadrazam Damat Ferit Paşa’nın da katıldığı bu toplantıda Türklerle ilgili çok ağır sözler söylendi. Clemenceau şöyle dedi: “Avrupa’da, Asya’da

RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1