LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASININ 100. YILINA ARMAĞAN

44 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN VE LOZAN’IN 100. YILINA ARMAĞAN sız Türk devletinin temelleri atılır. Atatürk’ün başkanlığında oluşturulan Temsil Heyeti Kongrelerde alınan kararların sözcülüğünü ve savunuculuğunu yapar. İstanbul’daki Mebuslar Meclisi 11 Nisan 1920 tarihinde Padişah tarafından kapatılmadan önce Atatürk ve arkadaşları tarafından kaleme alınan ve Türkiye’nin savaştan sonra kabul edeceği temel ilkeleri ortaya koyan Misakı Milli’yi kabul etti. 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara’da kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi Türk halkının tek temsilcisiydi. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin hedefi ülkemizi istila etmeye çalışan yabancı orduları topraklarımızdan çıkartıp bağımsız, egemen ve çağdaş bir Türk devleti kurmaktı. Kurtuluş savaşı sırasında Yunan istila kuvvetleriyle Padişahın milli kuvvetlere karşı oluşturduğu Kuvayı İnzibatiye arasında yakın bir işbirliği olduğu görülüyordu. Yabancı ülkeler de milli kuvvetlerle savaşan çeteleri destekliyorlardı. Başbakan Damat Ferit Padişahın onayıyla Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Efendi’ye ulusal kurtuluş hareketine karşı bir fetva hazırlattı. Bu fetvada ulusal hareketin Hilafete karşı bir ayaklanma olduğu belirtiliyor ve bu harekete katılanların öldürülmesi gerektiği belirtiliyordu. Mustafa Paşa Divanı Harbi de başta Atatürk olmak üzere milli mücadelenin önderlerini gıyaplarında yargıladı ve birçoğunu 11 Mayıs 1921’de idama mahkûm etti. Padişah Vahdettin bunlar arasında sadece Atatürk’ün idam kararını onayladı. Ulusal kuvvetlerin Yunan istilacılarıyla yaptığı savaşlarda başarılı sonuçlar alması üzerine yabancı devletler TBMM hükümetine karşı olumlu bir tavır içine girmeye başladılar. Birinci İnönü zaferinden sonra Sevr antlaşmasının ilk şekliyle uygulanamayacağını anlayan İngiltere 1921 yılının Şubat ayında Londra’da bir Konferans düzenleyerek Sevr’in küçük değişiklikler yapılmış şeklini Türk tarafına kabul ettirmeye çalıştı. İtilaf devletlerinin bu önerileri Türk tarafınca kabul edilmedi. 1921 yılının Mart ayında Türkiye’yle Rusya arasında bir dostluk ve işbirliği antlaşması imzalandı. Bu antlaşmaya göre Kars, Ardahan ve Artvin Türkiye’ye bırakılıyor, Batum’da özerk bir idare kuruluyordu. Sovyet

RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1