46 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN VE LOZAN’IN 100. YILINA ARMAĞAN reler sırasında İngiltere’nin öncülüğündeki İtilaf devletleri hedefi Yunan kuvvetlerinin Trakya’dan çekilmesini ve Edirne dahil, Meriç nehrine kadar Trakya’nın Türklere geri verilmesi kabul ettiler. Mütareke metni 11 Ekim günü imzalandı. Mudanya mütarekesi Türkiye açısından büyük bir başarı oldu. İngiltere Başbakanı Lloyd George görevinden istifa etti. İngiltere hükümeti düştü. Yeni Başbakan Bonar Law The Times gazetesine gönderdiği bir mektupta “İngiltere İtilaf devletlerinin yardımı olmadan sadece kendi milli çıkarlarını koruyabilir... Tek başımıza dünyanın jandarması rolünü oynayamayız” dedi. LOZAN DİPLOMASİ ZAFERİ Barış Konferansı İsviçre’nin Lozan şehrinde yapılacaktı. İtilaf devletleri bu konferansa Ankara hükümetinin yanı sıra İstanbul hükümetinden de bir heyet davet etmişlerdi. Sina Akşin’in Türkiye Tarihi kitabında yazdığına göre Padişah Vahdettin daha savaş bitmeden, 6 Nisan 1922 tarihinde İstanbul’daki İngiliz Yüksek Komiseri Rumbold’a “Barışı yasal bir hükümetle mi yoksa bir ihtilal örgütüyle mi yapacaksınız. Biz Ankara’nın kabul etmeyeceği şartlarla barış yapmaya hazırız” demişti. Büyük taarruzdan üç hafta önce Yüksek Komiserle yeniden görüşen Vahdettin, Yunanlıların boşaltacakları yerlerin İstanbul hükümetine verilmesini istedi ve İngiltere’den para, silah ve donanma desteği talep etti. İtilaf devletleri Lozan müzakerelerine Ankara Hükümetinin yanı sıra İstanbul Hükümetini de davet ettiler. Bu sorunu aşmakta Atatürk’ün bulduğu çözüm bir devrimci liderin yapabileceği cinstendi. TBMM kararıyla saltanat kaldırıldı. İstanbul hükümetinin varlığı sona erdi ve Lozan’a katılması söz konusu bile olmaktan çıktı. Barış Konferansında Türk heyetine Kurtuluş savaşında ve Mudanya mütarekesi görüşmelerinde büyük başarı gösteren İsmet İnönü başkanlık edecekti. İsmet Paşa bu göreve istekli değildi ama Atatürk’ün ısrarı üzerine görevi kabul etti. Önce Dışişleri Bakanlığına, Sonra da Lozan Temsil Heyeti Başkanlığına atandı. Birinci Dünya Savaşının mağluplarına barış antlaşmalarını müzakeresiz dayatan İtilaf devletleri, ilk defa Türkiye’yle eşitlik esasına dayalı görüşmeler yapmayı kabul etmek zorunda kalmıştı. İngiliz heyetine başkanlık eden Dışişleri Bakanı Lord
RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1