150 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN VE LOZAN’IN 100. YILINA ARMAĞAN Yeni bir devlet olarak ortaya çıkan Türkiye, Osmanlı İmparatorluğu’nun bu yöndeki mirasını büyük ölçüde reddederek uluslararası sistem içinde reel gücüyle uyumlu bir yer edinmeye çalışmıştır. Milli Mücadele ile belirlenen bu alandaki yeni vizyon ise, iki temel parametreyi dış politika yapımının merkezine oturtmuştur. Bunlardan ilki, Milli Mücadele’nin başlarında mevcut olup Misak-ı Milli’nin gerçekleştirilmesinden sonra terk edilen revizyonist siyaset anlayışıdır. Diğeri ise, yeni kurulan Cumhuriyet Türkiye’sini Batı medeniyetine karşıt bir konumda bulundurmak yerine güçlenen Batı medeniyetinin bir parçası olma stratejisidir.22 Milli Mücadele’de İtilaf Devletlerine karşı verilen mücadelenin savaş ve diplomasi boyutu olmak üzere iki yönü vardır. Savaş boyutunda özellikle destekledikleri Yunan ordularına karşı önce 10 Ocak 1921’de I. İnönü, 1 Nisan 1921’de II. İnönü ve 13 Eylül 1921’de Sakarya zaferlerinin kazanılmasıyla askeri açıdan kesin zafere giden yol açılmış oluyordu. Mücadelenin bir de diplomasi cephesi vardı. Bu mücadelede Ankara hükümetinin karşısında o dönemin en güçlü devletleri olarak kabul edilen başta İngiltere olmak üzere I. Dünya Savaşının galipleri olan “Düvel-i Muazzama” yer alıyordu. 2. LOZAN DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI TEMEL PARAMETRELERİ Lozan’a giden yolun açılması ne kadar çetrefilli ve zor olmuşsa Lozan süreci de o kadar çetrefilli ve zor olmuştur. Lozan’a giden Türk heyetinin karşılaştığı ilk zorluk haklarındaki menfi propaganda ve devamında yıllardır çözülemeyen doğu sorunuyla yüzleşmek olmuştur. Türk Ordularının muzaffer olarak Barış Antlaşması için görüşmeye gitmesi temelde iki grubun çıkarlarını derin şekilde etkilemiştir. Bunlardan ilki işgal boyunca işgalci devletlerin yanında yer alan, vatana ihanet eden mahfillerdir. İkinci grup ise kapitülasyonları ve Osmanlı’dan elde ettiği toprakları mevcut düzende devam ettirmek isteyen statükocu İtilaf Devletleridir. Bu menfi propagandanın başlamasında Lozan görüşmelerine gitmeden 22 Yetim, “Milli Mücadele Dönemi Türk Dış Politikasında İlkesel Yaklaşımlar ve Uygulama Örnekleri”, Atatürk Araştırma Merkezi, https://atamdergi.gov.tr/tam-metin/101/tur
RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1