21 LOZAN’A GİDEN YOLDA MUDANYA MÜTAREKESİ GÜNLÜĞÜ yıkanlardı. İsteseydik, onları tutsak alır, cezalandırırdık. Oysa, bunu yapmadık. Tersine, Yunanistan’a gitmelerine müsaade ettik. Buna karşılık, Yunanlılar, Anadolu’dan topladıkları silahsız, günahsız halkımızı alıp götürdüler. Bunların da bize geri verilmesini istiyoruz.” Konferans toplanıncaya kadar ordulara bekleme emri verildiğini ancak üç günden beri ne zaman ülkemizin boşaltılacağının belli olmadığını o nedenle de Türk ordularının beklemeyeceğini ifade eden İsmet İnönü’ye karşı Harrington “Ordularınız yürürse, bizim ve ordularımızla karşılaşacak ve önlenmesi olanaksız bir felâket, yeniden ortaya çıkacaktır. Şimdiye kadar dünya kamuoyu sizin lehinizde idi, böylece aleyhinize dönecek…” karşılığını vermiştir. İtalyan temsilcinin daha mülâyim, Fransız temsilcinin uzlaştırıcı yorumlarını dinleyen İsmet Paşa General Harrington’un bu ifadesine karşılık olarak “ Siz generaller, muzaffer bir ordunun heyecanını durdurmaktaki anlamı anlarsınız. Türk milleti, ordusunu vatanını düşman ayağı altından kurtarmağa memur etti. Yurdunu düşmandan kurtarmayla görevlendirilmiş bir orduyu, hangi dünya kamuoyu sorumlu tutabilir?” demiştir. Birkaç dakika sonra, Türk heyetini yeniden dâvetle, verdikleri şu kararı anlattılar: “Türk Ordusu yirmi dört saat daha sabretsin, harekete geçmesin.” Bu sırada, Harrington da hükümetinden sorup talimat alacağını ifade etmiş ve İsmet Paşa bütün orduya, “Bu akşam bütün ihtiyatları (yedekleri) birinci hatta yaklaştırmaları” emrini vererek geceyi Mudanya’da değil Bursa’da geçirmek üzere oradan ayrılmıştır. İsmet Paşa askeri harekâta geçme tehdidinde bulunup tartışmaları Ankara’ya bildirerek görüş istemiştir. Ankara’nın cevabı, Doğu Trakya’nın 30 gün içinde Türk yönetimine geçmesi gerektiği ve Karaağaç’ın Türkiye’nin malı olduğu yönünde oldu. Ayrıca Mustafa Kemal, Trakya’nın TBMM Hükümeti’ne verilmesi kabul edilmediği takdirde 6-7 Ekim’de Türk kuvvetlerinin İstanbul üzerine yürümesini emrettiğinin İngiliz delegesine bildirilmesini istedi. Mudanya Konferansı’nın ilk üç günü Trakya sorununun tartışılması ile geçmiştir. İsmet Paşa’nın anlattıklarına göre: “Müttefik generalleri, gerek konferansa teklif ettikleri proje ile gerekse yapılan müzakerelerdeki konuşmaları ile Trakya’nın Yunanlılar tarafından boşaltılmasını prensip
RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1