23 LOZAN’A GİDEN YOLDA MUDANYA MÜTAREKESİ GÜNLÜĞÜ ardından derhal serbest bırakmalıdır. Savaş tutsağı olan subay ve erlerin de aynı anda serbest bırakılmasını talep etmekteyiz. 4. Azınlıklar hakkında verdiğiniz cevap doğrudur. Öte yandan bu konu Mudanya Konferansı tartışmaları dışındadır. 5. Çatışmaların olmaması için Trakya’nın yalnız Yunandan boşaltılması ile yetinilmesi mümkün değildir. Herhalde tahliye sonrası yönetimimizin orada kurulması gereklidir. Yunandan arındırılacak olan Trakya’mızın İtilaf devletlerinin işgal ve yönetiminde kalmasına da hiçbir neden ve gerek yoktur. Doğu Trakya’nın Fransızlar tarafından işgali de söz konusu olamaz. Ancak Doğu Trakya ile Yunan ordusu arasında Batı Trakya’nın veya bir kısmının Fransızlar tarafından işgali oranın güvenliği açısından kabul olunabilir. 6. Prensiplerde uyuşmazlık olup görüşmelere devam edilmesi halinde bile, İngilizlerin Boğazlar’da yerleşmelerinden, askerî tahkimat kurmasından ve güvenliği sağlama dışındaki askeri girişimlerinden kaçınmalarını talep ederiz. Askeri antlaşma imzasından sonra İstanbul ve Çanakkale’de, İngilizlerin bulunmasını kabul edemeyiz.” Türk tarafı bu çerçeve içinde hareket etme kararlılığı ile görüşmeleri devam ettirirken İstanbul’da Yüksek Komiserlerden talimat almış olan generaller tekrar Mudanya’ya gelmiştir. Harrington İngiltere’den gelen cevabın geciktiğini, İtalyan delege ise, hükümetinin Karaağaç’ın Türkiye’ye verilmesini, azınlıklar hakkında güvence verilince Trakya’nın hemen TBMM hükümetine teslim edilmesini kabul ettiğini bildirmiştir. Böylece Fransa’nın ardından İtalya da olumlu karar açıklamış bulunuyordu. İsmet Paşa 6 Ekim gününe ilişkin olarak şunları söylemektedir: “Ekimin 6’sında toplantı çok geç saatte açılabildi. General Harrington hükümetinden henüz talimat alamadığını, fakat her an beklediğini söyleyerek, konferansın ertesi güne bırakılmasını teklif etti. General Mombelli, hükümetinden talimat almış. Resmi ifade ile, İtalyan Hükümetinin bizim bakış açımızı kabul ettiğini anlattı. Ben Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti namına, hak ve adalet duygularından dolayı İtalya Hükümetine teşekkür ettim. Bu arada daima adalet taraftarı görünen Fransız dele-
RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1