68 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN VE LOZAN’IN 100. YILINA ARMAĞAN gerekirse görüşmeler sonlandırılacaktı. Ayrıca, Süleymaniye, Kerkük, Musul’un ve Türk sahillerine yakın adaların talep edilmesi, Suriye ile sınırın daha güneye ve güneydoğu’ya çekilmesi, boğazlarda ve Gelibolu yarımadasında yabancı asker bulundurulmasına karşı çıkılması, azınlıklar konusunda mübadele usulünün kabulü isteniyordu. Yine talimatta, yabancı müesseselerin Türk kanunlarına tabi olması, Osmanlı borçlarının Osmanlı Devleti’nden ayrılan ülkelere paylaştırılması, Duyun-ı Umumiye’nin kaldırılması, Türklerin genel borçlarının Yunanistan’dan istenecek savaş tazminatına karşılık silinmesi, bu olmazsa 20 yıl süre ile ödenmesi, Osmanlı Devleti’nden ayrılan ülkelere Misak-ı Millî maddelerinin uygulanması gibi hususlar yer almaktaydı.17 Misak-ı Millî beyannamesinden daha geniş bir çerçevede ele alınan bu talimatnamenin esasını Misak-ı Millî beyannamesi meydana getirmekteydi.18 İsmet Paşa başkanlığındaki heyet 5 Kasım’da özel bir trenle Ankara’dan ayrıldı.19 Tren Sapanca’ya ulaşıp, hareket ettikten sonra İsmet Paşa, gazetecileri çağırıp, Lozan’da izlenecek politikayla ilgili olarak “Bizim sulh şartlarımız dünyaca malûmdur. Bu şartları mütaaddit defalar, mütaaddit vesilelerle ilân etmekten geri kalmadığımız için onları herkes bilir. Bizim uğrunda senelerden beri her türlü fedakârlığa katlandığımız gayelerimiz çok mütevazı ve çok haklıdır. Bu gayeler iki kelime içindedir: Misak-ı Millî” açıklaması yaptı.20 Heyet, İstanbul’a ulaştığında İstanbul’daki İngiliz Fevkalade Komiseri, İngiltere’deki seçimler dolayısıyla Lord Curzon’un birkaç gün Londra’dan ayrılamayacağını ve konferansın birkaç gün gecikebileceğini bildirdi.21 Buna rağmen programını değiştirmeyen İsmet Paşa, 8 Kasım’da Sirkeci’den Şark Ekspresiyle Lozan’a hareket etti ve 11 Kasım’da Lozan’a ulaştı.22 Lozan’da İsmet Paşa’yı karşılamaya gelen Fransız Konsolosu, konferansın 20 Kasım’a bırakıldığını açıkladı.23 17 Salâhi R. Sonyel, Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika, II, Ankara 1991, s. 296. 18 M. Budak, a.g.e., s. 314. 19 Ö. Kürkçüoğlu-Ç. Erhan, a.g.m., s. 44. 20 A. N. Karacan, a.g.e., s. 40. 21 Türkiye Dış Politikasında 50 Yıl Lozan (1922-1923), Dışişleri Bakanlığı Araştırma ve Siyaset Planlama, tarih yok, s. 6. 22 A. N. Karacan, a.g.e., s. 42. 23 Türkiye Dış Politikasında 50 Yıl Lozan (1922-1923), s. 6.
RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1