12 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN VE LOZAN’IN 100. YILINA ARMAĞAN nusundaki önerilerini Ankara’ya iletmiştir. Diğer yandan ise İngiliz Hükümeti’nin Yunan Hükümeti’ne paniğe kapılmamasını, Türk ordusu İzmir’de durdurulursa daha iyi koşullar sağlanabileceğini bildirerek Yunanlılara olan desteğini devam ettirmeye çalıştığı görülmektedir. Ancak İngilizlerin İstanbul Yüksek Komiseri Rumbold İngiltere’nin Yunanistan adına hareket etmesini doğru bulmadığı kanaatinde olup bu konudaki görüşlerini Hükümeti ile de paylaşmış bulunuyordu.1 İngilizlerin beklentisinin aksine 7 Eylül 1922 tarihinde Türk süvarileri İzmir’e 20 mil yaklaşmışlar ve Yunan Komiser Steryadis İngilizlerin Iron Duke gemisine sığınarak buradan Yunanistan’a hareket etmek zorunda kalmıştı. İngilizler Boğazların kontrolünü yitireceği telaşı içinde müttefikleriyle birlikte hareket etmeye, Türk ordusunun Gelibolu Yarımadası’nı işgale kalkışması durumunda silahla karşı konulmasına, Boğazlar bölgesindeki İngiliz deniz kuvvetlerinin artırılmasına, İstanbul’un işgal edilmeye kalkışılması durumunda kara ve deniz askerleriyle karşı konulmasına, İzmir’deki koloninin boşaltılmasına, diğer göçmenlerin taşınması için de gemi gönderilmesi gibi kararlar üzerinde tartışıyorlardı ve hep birlikte Anadolu’nun bütünüyle boşaltılması şartını kabul ederek Yunanistan adına ateşkes teklif ettiler. İngiliz, Fransız ve İtalyan Yüksek Komiserleri, Kızılay Başkanı Hamit Bey’i ziyaret ederek bu önerinin hızlı yollarla Ankara’ya ulaştırılmasını istemeleri üzerine öneri Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne ulaştı ve Başbakan Rauf Bey, Meclis’in gizli oturumunda ateşkes önerisi konusunda bilgi verdi. Bu arada Müttefikler birlikte öneride bulunmalarına rağmen Fransız temsilcisi General Pellé’nin Hamit Bey’i ziyaret ederek İngilizlerin barış teklifine yanaşılmamasını önerdiği görülmektedir.2 Bu tutum farklılıkları Yunanlıların desteklenmesi konusunda da görülmektedir. Bir taraftan her şeyin bitmediği fikri onlara verilirken diğer taraftan örneğin Yunan ordusunun çekilirken Türk köy ve şehirlerini yakması, Eskişehir, Uşak gibi Bursa’nın da aynı akıbete uğrama ihtimalini akıllarına getirmiş ve buna karşı üç müttefik subaydan oluşan bir 1 Zeki Sarıhan, Kurtuluş Savaşı Günlüğü, Ankara 1996, Cilt 4, s. 621-622, 628. 2 Zeki Sarıhan, a.g.e, s. 641.
RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1