142 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN VE LOZAN’IN 100. YILINA ARMAĞAN devlet modeline uygun bir ulus-devlet, Avrupa uluslar sistemine yani Avrupa uluslar hukukunun içine girmiştir, yani Avrupa gizini yakalamıştır.13 Osmanlı İmparatorluğu Almanya’nın yanında katıldığı Birinci Dünya Savaşı’nda büyük bir yenilgi yaşamıştır. Bunun üzerine İtilaf Devletleri çok ağır şartlar içeren Mondros Mütarekesi’ni Osmanlı Hükümeti’ne dayatmışlardır. Mondros Mütarekesi Anadolu’nun işgaline hukuki açıdan zemin hazırlaması bakımından büyük önem taşımaktadır. Mütareke sonrasında İtilaf Devletleri çeşitli bölgeleri işgal etmişlerdir. Yunanistan’ın da bu işgallere katılarak İzmir’e çıkması Türk halkının sabrını taşırmıştır. Çünkü halk İtilaf Devletleri’nin gerçekleştirdiği işgalleri geçici olarak değerlendirirken Yunan işgalinin kalıcı olacağını anlamıştır. Bunun üzerine Anadolu’da yaşanan işgallere karşı direniş başlamış ve Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkması ile beraber mücadele merkezileşmiştir.14 Türkiye’nin Atatürk Dönemindeki dış politika hedeflerinin ve uluslararası ilişkilerinin yürütülmesine egemen olan düşünce, kendi kaderine hâkim olan Millî bir Türk Devleti olmak idi. Bu temel düşünce doğrultusunda Millî Mücadele Hareketi’nin başlıca amacı, sınırlı, gerçekçi ve haklılığı inkâr edilemeyecek bir hedefti. Misak-ı Millî sınırları içinde bağımsız ve egemen bir Türkiye yaratmak; ancak bağımsızlık ve egemenlik, yalnızca toprak bütünlüğünün sağlanmasıyla değil, emperyalist devletlerin Osmanlı Devleti’ne kabul ettirmiş olduğu imtiyazların tümüyle ortadan kaldırılmasıyla elde edilebilecekti. Millî Mücadele Hareketi boyunca Türk Diplomasisi, işte bu amaçların gerçekleştirilmesi için çizilen yolda yürümüştür. Savaşta yaşanan ağır mağlubiyetin de etkisiyle Osmanlı İmparatorluğu Sevr Antlaşması’nı kabul etmek zorunda kalmıştır. Bu antlaşma ile Osmanlı İmparatorluğu adeta ortadan kalkmış, Türkler Anadolu’nun büyük bir kısmını kaybetmişlerdir. Böylece Türk Milleti’nin hem 13 Oya Akgönenç Mughisuddin,“Türkiye’nin Güvenlik ve Dış Politika Algılamaları Çerçevesinde Doğu ve Güneydoğu Komşuları ile İlişkileri”, https://bilig.yesevi.edu.tr/yonetim/icerik/makaleler/3687published.pdf. 14 Bayram Kodaman, “Lozan Antlaşması Hakkında Bir Değerlendirme”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 1, 1989, Samsun, s. 6, Sina Akşin, Kısa Türkiye Tarihi, C. 5”, İstanbul, 2008, s. 118; Mevlüt Çelebi, “90. Yılında Lozan Barış Antlaşması”, Tarih İncelemeleri Dergisi, Cilt: 28, Sayı: 1, İzmir, 2013, s. 1; Temuçin Ertan, “Lozan Konferansı’nda Türkiye’yi Temsil Sorunu”, Atatürk Yolu Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 53, Ankara, 2013, s. 62.
RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1