LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASININ 100. YILINA ARMAĞAN

24 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN VE LOZAN’IN 100. YILINA ARMAĞAN gesi General Charpy’ye teşekkür etmeyi ihmal etmedim. Harrington, bu duruma göre anlaşma, İngiltere’nin kabulüne kalıyor, dedi. Gülüştük.” Konferansın uzaması ve Harrington’un Türk heyetinin teklifleri karşısında direnmesi endişe yaratıyordu. Mudanya ile Ankara arasında her gün telgraf iletişimi devam ediyordu. İsmet Paşa günlük değerlendirmelerini de ekleyerek Başkumandan’a rapor veriyordu. O da hükümetle konuşarak, ertesi günkü hareket tarzı ya da uygulanacak taktikler için geri dönüş yapıp görüşünü bildiriyordu. Mustafa Kemal’den 6 Ekim’de üst üste iki talimat geldi. Birinci talimatta; Yunan ordusu ve Yunan idari yöneticilerinin Edirne ve Meriç’in batısına çekilerek Trakya’nın Türklere tesliminin şart olduğunu, buna karşılık barış yapılıncaya kadar Trakya’ya, asayiş (polis) ve inzibat kuvvetlerinden başka askeri gücü geçirmemeyi kabul edeceğimizi bildiriyor ve şöyle diyordu: “Bugün 6 Ekim öğleden sonra saat 14:30’da toplanacak olan konferansta, belirtilen esaslar taraflarca prensip olarak kabul edilmediği takdirde, müzakerelerin bundan sonra devam edecek günlerde askerî harekâtımızın durgunluğa bırakılması önü alınamaz ve giderilmesi olanaksız sonuçlar doğuracağından, harekâtın durdurulması hakkındaki yetkinizin, 6 Ekim öğleden sonra saat 18:00’dan itibaren kaldırılmış olduğunu tebliğ ederim.” Kısacası Türk ordusunun Başkumandan emriyle Trakya’ya yürümesi sağlanacaktır. Ordunun son kaldığı noktadan ileri yürüyüşe geçiş emir yetkisi Batı cephesi Komutanı İsmet Paşa’dan alınmıştı. Bu talimatın Mudanya’daki generaller üzerinde etki yapmaması olanaksızdı. Londra’da W. Churchill ve Lord Curzon’un çevresindeki bir grup Yunan taraftarının dışında komutan ve bakanların da artık savaşın sonlandırılmasını istediği ve bunu gerekli gördüğü anlaşılmaktadır. Başkumandanın aynı gün Mudanya’ya gönderdiği ikinci talimat da şudur: “Ekimin altıncı günü yapılan toplantınızda, Trakya’nın, İzmir’de saptanan ilkeler çerçevesinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümetine geri verilmesini kabul etmezlerse tahmin edilebileceği gibi 6/7 Ekim’de hemen İstanbul üzerine harekete geçeriz… Müzakere olumsuz sonuçlandığı takdirde İngiliz generaline Trakya’daki düşmanı takip için İstanbul ve Ça-

RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1