LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASININ 100. YILINA ARMAĞAN

25 LOZAN’A GİDEN YOLDA MUDANYA MÜTAREKESİ GÜNLÜĞÜ nakkale üzerinden hareket edecek ordumuzla, İngiliz kuvvetleri arasında bir çatışmaya meydan vermemek için şimdilik, gerekli komutanlıklara emir ve talimat vermesinin yerinde olacağını bildiriniz. Bu teklifi, Fransız ve İtalyan generallerinin tanıklığında yapmak doğru olur.” Bunun üzerine İsmet Paşa ordulara emir verdi. Mudanya Konferansının kesilmesi olasılığından söz ederek, 1’nci ve 2’nci orduların, Marmara bölgesinin daha güneyinde kalan askerlerin Kocaeli ve Çanakkale Bölgesine harekete geçirilmesini bildirdi. İlk tepki Fransızlardan geldi. General Pellé ve Franklin Bouillon telaşlandılar, İsmet Paşa henüz Çanakkale önündeki askeri birliği harekete geçirmiş değildi ancak, gerideki kuvvetleri ileriye yaklaştırıyordu.7 Ekim günü Oturum, hükümetlerinden beklenen cevapların gelmemesi nedeniyle, müttefik generallerin isteği ile öğleden sonraya ertelendi. Bu arada İsmet Paşa, Ankara’dan gelen talimat uyarınca Yunanistan’ın asker ve sivil esirleri barış konferansından önce geri vermesini istedi. Delegeler hükümetlerinden bu konuda talimat isteyeceklerini bildirdiler. Londra ve Paris’ten talimat gelmediği için öğleden sonra oturum yapılamadı. Harrington, Lord Curzon Paris’e gittiği için temas kuramadığını, konferansın geri bırakılmasını söyledi. Gerilim 9 Ekim’e kadar devam etti. Bu arada hiçbir toplantı yapılamadı.8 Ekim günü Çanakkale ve Kocaeli yarımadasında tarafsız bölgede Türk kuvvetlerinin ilerleyişinin durdurulması istendi. İsmet Paşa, bunun bir ilerleme değil, iç düzenleme olduğunu, ayrıca tarafsız bölge diye bir yer tanımadığını bildirdi. Müttefiklerin dün Paris’te aldıkları, Doğu Trakya’nın Türklere teslimi ile ilgili isteğimizin kabulüne ilişkin kararı Mudanya’daki generallere öğleden sonra ulaştı. Böylece Mudanya’da duraklayan konferans bir kez daha toplandı. General Harrington, Lord Curzon’dan aldığı direktifi konferansa iletti: Buna göre, Doğu Trakya barış antlaşmasından önce Ulusal Hükümet’e verilecekti ki bu büyük başarı bir tek mermi yakmadan koskoca Trakya’nın Türkiye’ye teslimi anlamına geliyordu. 9 Ekim günü sabahleyin Fransız ve İngiliz generalleri Mudanya’ya gelerek, İsmet Paşa’yla özel olarak, dostça görüşmek istediklerini bildirdiler. İsmet Paşa, harekâtı durdurmak yetkisinin olmadığını, bundan sonra

RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1