26 TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN VE LOZAN’IN 100. YILINA ARMAĞAN serbest hareket zamanı geldiğini ifade etti. Türk ordusunun, İzmir bölgesinde, kendilerince tarafsız saydıkları bölgeyi geçmiş olduğundan şikâyet ettiler. Çanakkale’de de Türk ve İngiliz birliklerinin birbirlerine çok yakın ve gergin durumda olduklarını, General Harrington’un durumdan endişe duyduğunu söylediler. İngiliz delege, Türk önerisini kabul ettiklerini bildirmekle birlikte bazı yeni şartlar ileri sürdü. Müttefik generaller Türk ve Yunan taraflarına ayrı bir protokol taslağı verdiler. İsmet Paşa, şimdiye dek hiç konuşulmasına fırsat bulunmayan kimi konular için Ankara’dan direktif alacağını söyleyerek görüşmelerin, Ekim’in 10’una bırakılmasını önerdi. Fransız ve İtalyan generalleri ile özel görüştükten sonra, izlenimlerini ve yeni teklifleri Başkumandan’a bildirerek talimat istedi. Beklediği cevap geldi ve aynı gün General Harrington’un da Mudanya’ya gelmesiyle konferans tekrar toplandı. İngiliz generali söz alarak İsmet Paşa’ya şunları söylemiştir: “...Toplantımız tarihi bir toplantı olacaktır. Burada önemli bir karar alacağız. Müttefik hükümetler, size yapılacak teklifler hakkında mutabık kalmışlardır. Doğu Trakya’yı size takdim ediyorlar. Müttefik hükümetler size Meriç’in batısında bir yer vermeye kadar da gidiyorlar Karaağaç’ı alacaksınız. Askerlerimiz barıştan sonra İstanbul’u boşaltacaklardır. Bana öyle geliyor ki, insan ölmeksizin, bütün istekleriniz size takdim ediliyor. Müttefik devletler size amacımız olan barışı takdim ediyorlar. 45 gün içinde idareniz, Trakya’da yerleşmiş olacaktır.” Öne sürülen antlaşma projesini inceleyen İsmet Paşa, kaç gündür tartışmasını yaptıkları projeden biraz farklı bir metin olduğunu fark etti. Ayrıca, General Harrington Karaağaç’ın verileceğini söylediği halde, antlaşma metninde böyle bir hüküm yoktu. Trakya’nın teslimi için düşünülen 30 günlük süre, projede 45 güne çıkarılmıştı. Yeniden tartışıldı. Harrington, “Bu, verebileceğimiz son ödündür” diye direndi. İsmet Paşa’nın bazı itirazları karşısında, kesin olmamakla birlikte, bazı isteklerin karşılanabileceğini söyledi. Bunun üzerine İsmet Paşa, yeni projenin, eskisinden farklı olduğunu ileri sürerek, hükümetinden talimat almaya mecbur olduğunu, konferansın yarına bırakılmasını söyledi. İtalyan ve Fransız temsilciler, projenin bu son haliyle kabul edilmesi için ortak baskı kurmaya başladılar. Daha önceki oturumlarda Türk ta-
RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1