LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASININ 100. YILINA ARMAĞAN

39 ÇÖKÜŞTEN ZAFERE LOZAN, OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E 200 YILLIK MÜCADELE otuz altı taburdan oluşan büyük bir kuvvet gönderilmesinin de olumsuz etkisi vardır. Bu kuvvet Balkan savaşına katılan ordularımıza eklenseydi bu savaştan zaferle çıkardır” diyor. İşte 200 yılı aşkın süre yukarıdaki örneklerin gösterdiği gibi büyük iç hatalar ve dış baskıların sonucunda çöküşe doğru giden Osmanlı İmparatorluğu Birinci Dünya Savaşına bu koşullarda girdi. Cemal Paşa ve Maliye nazırı Cavit Bey, Fransızlarla ve İngilizlerle beraber savaşa katılma yanlısıydı. Ancak bu amaçla yapılan temaslar sonuçsuz kaldı. Alman İmparatoru II. Wilhelm Türkiye ile birlikte savaşa katılmanın Almanya’nın çıkarına olacağını düşünüyordu. Beklentisi Osmanlı Padişahının cihat çağrısında bulunması ve çok sayıda Müslümanın İngilizlere karşı bir güç unsuru oluşturmalarıydı. Atatürk o sırada Sofya’da Askeri Ataşe olarak bulunuyordu. Andre Mango’nun Atatürk kitabında yazdığına göre Atatürk şöyle düşünüyordu: “Almanlarla beraber savaşa girmek hata olur. Almanya savaşı kazanırsa Türkiye’yi bir sömürge haline getirebilir. Kaybederlerse Türkiye her şeyi kaybeder diyordu. Askeri açıdan bakıldığından Almanların bu savaşı kazanacağından emin değilim. Almanların izlediği strateji sonunda onları yenilgiye götürecektir.” İsmet Paşa da savaşa Almanların yanında girmenin hata olduğunu düşünüyordu. Anılarında şöyle yazıyor: “Birinci Dünya Savaşına bu şartlar altında girmek Osmanlı İmparatorluğu’nun talihsiz akıbetine sebep olacaktır. Sonunda Almanların mağlup olma ihtimalini daha kuvvetli görüyordum,” diyordu. İngilizler, daha savaş başlamadan 12 milyon İngiliz lirası ödenerek satın alınan Sultan Osman ve Reşadiye zırhlılarının son dakikada Türklere teslim edilmesinden vaz geçtiler. Türkiye’nin Almanya’nın yanında savaşa katılmasını öngören antlaşmaların görüşmeleri çok gizli tutulmuştu. Sadrazam Sait Halim Paşa, Enver ve Talat Paşaların dışında sadece Meclis Başkanı Halil Beyin bu görüşmelerden haberi vardı. Alman Genelkurmay Başkanlığı Türklerin bir an önce savaşa girmelerini istiyordu. Alman çıkarları bunu gerektiriyordu. Osmanlı Devleti 2 Kasım 1914’te savaşa katıldı. Akdeniz’de İngiliz savaş gemilerinin takibinden

RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1