LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASININ 100. YILINA ARMAĞAN

147 LOZAN ANTLAŞMASI BAĞLAMINDA TÜRK DIŞ POLİTİKASI VE GÜVENLİK POLİTİKASI mizin ve vatanımızın bütünlüğünün barışçı yollardan sağlanması ümidi de tamamen yok olmuştur. Atatürk, Millî Mücadelemizi, İstiklâl Harbimizi işte bu durum ve şartlar karşısında başlatmıştır. Savaşa, vatanımız işgalden kurtarıldıktan sonra egemen eşitlik temelinde gerçekçi ve kalıcı bir barışı emperyalist devletlere kabul ettirmek amacıyla başvurmuştur.17 Milli Mücadele Dönemi sonunda iki önemli antlaşma imzalanarak hem Osmanlı Devleti tasfiye edilmiş hem de yeni Türk Devleti Misak-ı Milli sınırları içinde kurularak bütün dünya tarafından tanınmıştır. Büyük zaferin sonrası imzalanan Mudanya Ateşkes Antlaşması, yeni Türk Devletinin statüsünü belirlemek konusunda, Lozan Barış Antlaşması da dış politik hedefler konusunda başarıya ulaşıldığının göstergesidir. Oysa aynı dönemde yenilerek ağır şartlarda antlaşmalar imzalayan Almanya, Avusturya ve Macaristan daha antlaşmaların getirdiği yıkımların altında eziliyorlardı. Atatürk, Türk milletini düşmanla antlaşmaya dayanan barış ve huzur ortamına kavuşturmak için İstiklâl Savaşımızda kesin zaferin elde edilmesi gerektiğinin idraki içinde olmuştur. Atatürk bunu da gerçekleştirmiştir. Atatürk 19 Mayıs 1919 Pazartesi günü Samsun’da başlattığı kurtuluş, millî bağımsızlık ve egemenlik mücadelesini 9 Eylül 1922 Cumartesi günü Ordumuzun İzmir’e girmesiyle kesin askerî zaferle sonuçlandırmıştır. Bu kesin sonucu getiren de O’nun verdiği emirle 26 Ağustos 1922 Cumartesi günü şafakla başlayan Büyük Taarruzun 30 Ağustos Çarşamba günü Büyük Zaferle sonuçlanması olmuştur. İşte bu kesin Zafer üzerine Vatanımızı işgal etmiş bulunan İtilâf Devletleri Ankara Hükümetine mütareke teklif etmişlerdir. Ankara Hükûmetiyle 11 Ekim 1922’de imzalan mütareke ile Osmanlı İmparatorluğu siyaseten ve hukuken sona ermiştir. Mudanya Mütarekesi müzakereleri sırasında teati edilen notalarla barış görüşmeleri için Lozan’da bir konferans toplanmasına karar verilmiştir.18 17 Tugay Uluçevik, “Türkiye’nin Atatürk Dönemindeki Dış Politikası”, Avrasya İncelemeleri Merkezi, 19 Kasım 2020, https://avim.org.tr/Blog/TURKIYE-NIN-ATATURK-DONEMINDEKI-DISPOLITIKASI-19-11-2020. 18 Mesut Hakkı Caşın, Uluslararası Andlaşmalar Hukuku, İstanbul 2020, s.78-93.

RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1