LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASININ 100. YILINA ARMAĞAN

193 LOZAN KONFERANSI’NIN İÇ POLİTİKAYA YANSIMASI: RAUF BEY-İSMET PAŞA ÇEKİŞMESİ alınmasını istememişti.58 Batılı Devletlerin konu ile ilgili çözüm yolları göz önüne getirildiğinde Rauf Bey’in böyle bir düşüncesinin olması akla yatkın bir ihtimaldi. Yine Rauf Bey’in bir deniz subayı olması, donanmaya karşı özel bir ilgi duyması için bir sebep teşkil edebilirdi. Mustafa Kemal Paşa’ya göre ise Rauf Bey, İsmet Paşa’ya karşı hissi davranmıştı.59 Sonuçta Mustafa Kemal Paşa’nın desteğini alan İsmet Paşa, Rauf Bey’e karşı sorumlu olmasına karşın, kendi kafasındaki çözümü Ankara’ya kabul ettirmişti. Tamirat konusundaki anlaşmazlıktan sonra, kuponlar ve imtiyazlar konusunda da görüş ayrılığı çıktı. İsmet Paşa’ya verilen talimatta, kuponlar konusu halledilmeden önce hiçbir konuya girilmemesi kesinlikle istenmişti. İsmet Paşa, Rauf Bey’den gelen bu kesin talimata karşılık olarak 26 Haziran’da çektiği telgrafta; Ankara’daki hükümetin tutumunu, 93 Harbinin saraydan yönetilmesi ile kıyasladı ve Rauf Bey’in konferansı Ankara’dan yönetmesini II. Abdülhamit’in Yıldız Sarayı’ndan savaşı yönetmesine benzetti. Ayrıca kendisine karşı güvensizlik ve yetersizlik kanaatleri devam ettiği sürece barışın sağlanamayacağını bildirdi. Aynı telgrafta, barışı sağlamaları için Rauf Bey ve Maliye Vekili Hasan Fehmi Bey’i Lozan’a davet etti.60 Tamirat sorunuyla yüzünden gerginleşen ilişkiler, bu telgraf üzerine kopma noktasına geldi. Duruma yine Mustafa Kemal Paşa müdahale etti ve İsmet Paşa’ya, kendisini kabahatli bulduğuna dair bir telgraf çekti.61 Mustafa Kemal Paşa çektiği bu telgrafta, İsmet Paşa’yı suçlamaktan çok, taraflar arasında denge sağlamayı amaçlamıştı. İsmet Paşa’yı sarf ettiği sözlerden dolayı haksız bulan Mustafa Kemal Paşa, buna rağmen genelde İsmet Paşa’yı desteklemişti. Hatta sonraki yıllarda yapmış olduğu açıklamada, hükümet ile heyet arasındaki anlaşmazlıkta, daha çok Rauf Bey’i sorumlu tutacaktı.62 İkinci dönemdeki görüşmelerde Türkiye üzerinde ekonomik bakımdan ortak menfaatleri olan tüm Batılı devletler, Türk Heyetine karşı bir58 Nur, a.g.e., s.1200. 59 Nutuk, II. Cilt, s. 768. 60 Nutuk, II. Cilt, s. 785, Cebesoy, a.g.e, s.339-340., Orbay, a.g.e., s. 54. 61 Nutuk, II. Cilt, s. 785-786, Orbay, a.g.e., s. 54. 62 Nutuk, II. Cilt, s. 786-787.

RkJQdWJsaXNoZXIy NzE2Njg1